เรื่องราวปกิณกะเกี่ยวกับมหกรรมกีฬาที่ใหญ่ที่สุด
ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้


บันทึกความเร่าร้อนทางกีฬาและอื่น ๆ ที่เริ่มต้นตั้งแต่ปี 1959
ในชื่อกีฬาแหลมทองจนมาเป็นซีเกมส์
และจัดต่อเนื่องทุก ๆ 2 ปีจนถึงปัจจุบัน
โดยมีชาติอาเซียนเข้าร่วมแข่งขัน 11 ประเทศ

มีตเดอะมาสคอต

จากกีฬาแหลมทองสู่กีฬาซีเกมส์
นอกจากความเข้มข้นของการชิงความเป็นหนึ่งในฐานะเจ้าเหรียญทองแล้ว

สิ่งหนึ่งที่สร้างสีสันไม่น้อยคือเจ้าตุ๊กกะตุ่นตุ๊กตา
มาสคอตประจำซีเกมส์ที่ใช้ในการประชาสัมพันธ์ให้เกิดการรับรู้ในวงกว้างและเป็นทูตทางวัฒนธรรมที่ส่งต่อเอกลักษณ์และวัฒนธรรมของประเทศเจ้าภาพสู่ประเทศเพื่อนบ้าน

ในปี 2025 ถึงคราวที่ซีเกมส์ครั้งที่ 33 จะจัดขึ้นที่ประเทศไทย เราเลยอยากชวนย้อนไปดูสักกะนิดว่าที่ผ่านมามาสคอตซีเกมส์ เป็นยังไงบ้าง

มีตเดอะมาสคอต

สำรวจพัฒนาการมาสคอตซีเกมส์
ตั้งแต่ปี 1959 จนถึง 2025

ตั้งแต่มีกีฬาแหลมทองจนมาถึงซีเกมส์ จัดขึ้นต่อเนื่องมาทุก ๆ 2 ปี รู้หรือไม่ว่ามีครั้งเดียวที่ไม่ได้จัดคือ ปี 1963 ที่ประเทศกัมพูชาเป็นเจ้าภาพ เนื่องจากปัญหาภายในประเทศ

สำหรับปีแรกที่ซีเกมส์มีเจ้ามาสคอตปรากฏตัวคือปี 1985 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ โดยจัดขึ้นที่จังหวัดกรุงเทพมหานคร มาในรูปลักษณ์แมวเหมียวในชื่อวิเชียรมาศ (Wichien Maat)

หลังจากนั้นเป็นต้นมาก็มีมาสคอตปรากฏตัวเรื่อยมา 20 ครั้งจากทั้งหมด 33 ซีเกมส์ คิดเป็น 60.61%

มาสคอตซาฟารี

เมื่อซีเกมส์มีมาสคอตเป็นสัตว์ซะส่วนใหญ่

แอบส่อง ลองนั่งสำรวจตัว มาสคอต 20 ตัว

เรากลับพบว่ามีมาสคอตที่มาจากเหล่าสัตว์ ๆ น้อยใหญ่สูงถึง 17 ตัว คิดเป็น 85% จากทั้งหมด โดยในยุคแรก ๆ อาจจะมีสัตว์หลากหลาย เช่น เต่า ไก่ แต่ช่วงหลังจะเริ่มเป็นสัตว์ท้องถิ่นหรือสัตว์ประจำชาติของประเทศเจ้าภาพ

มาสคอตเจ้าป่า

เมื่อซีเกมส์ที่สิงคโปร์ทั้งทีต้องเป็นสิงโตเท่านั้น

เอ๊ะๆ สายสืบแอบเห็นเหมือนกันไหมว่ามี 2 ประเทศเจ้าภาพที่หากได้เป็นเจ้าภาพจะเลือกสัตว์เหมือนเดิม

อย่าง ประเทศสิงคโปร์ เลือกสิงโตเป็นสัตว์มาสคอตทั้ง 2 ครั้ง ไม่ว่าจะในปี 1993 เจ้าสิงโตแสนร่าเริงในชื่อ สิงหา (Singa) หรือในปี 2015 สิงโตที่ดูเป็นมิตรในชื่อ นีล่า (Nila)

เหมี๊ยวๆ หง่าว

ไทยเอาใจคนรักแมว
ด้วยการเสิร์ฟมาสคอตแมวถึง 3 ครั้ง

และแอบเซอร์ไพร์สว่าประเทศไทยเลือกใช้แมวเป็นมาสคอตถึง 3 ครั้ง ไม่ว่าจะเป็นเจ้า วิเชียรมาศ (Wichien Maat) แมวแสนสวยจากกรุงเทพมหานคร ในปี 1985

ตามมาด้วยเจ้าสวัสดี (Sawasdee) แมววิเชียรมาศ แต่คราวนี้มาจากเมืองเชียงใหม่ส่งเข้าประกวดในปี 1995 และเจ้าแคน (Can) แมวสีเทาจากโคราช ในปี 2007

ไม่ได้เป็นช้างแบบที่ใครหลายคนแอบเดาใช่ม้า (แอบกระซิบว่าในปี 2025 เราเกือบมีช้างเป็นมาสคอตด้วยในแต่ปรับใหม่มาเป็นเจ้าสาน (The Sans) แล้วจ้า)

มาสคอตมีคู่

ตัวเดียวอาจหัวหาย แต่สองตัวไว้ลายแน่นอน

เมื่อสามัคคีคือพลัง มาสคอตก็เลยมาเป็นคู่หูคู่ฮาทั้งตัวผู้และตัวเมียถึง 3 ครั้งต่อเนื่อง

เริ่มในปี 2009 ที่ประเทศลาวเป็นเจ้าภาพครั้งแรกได้นำเสนอเจ้าจำปาและจำปี (Champa & Champi) คู่หูช้างเผือกที่เป็นตัวแทนสิริมงคล

ต่อมาในปี 2011 มาด้วยมังกรโคโมโด สัตว์ท้องถิ่นของอินโดนีเซียในชื่อ โมโด้และโมดี้ (Modo & Modi)

และปี 2013 ประเทศเมียนมาก็ส่งอู ชิ่ว ยู และดอว์ โม (Shwe Yoe & Ma Moe) นกฮูกสัตว์นำโชคมาเป็นมาสคอตประจำซีเกมส์

ถัดจากยุคนั้นก็กลับมามีสองตัวอีกครั้งในปี 2023 โดยกัมพูชาได้เป็นเจ้าภาพซีเกมส์เป็นครั้งแรก พร้อมกับส่งเจ้ากระต่ายที่มาในชุดต่อสู้ในชื่อ โบเร่และรอมดุล (Bovey & Rondoul) สร้างสีสันภายในงาน

เปิดตัวซีเกมส์อย่างแจ่มจำรัส

บรูไนบอย มาสคอตคนตัวเดียวซีเกมส์

ในปี 1999 ประเทศบรูไนดารุสซาลามได้เป็นเจ้าภาพซีเกมส์เป็นครั้งแรก พวกเขาเลือกส่งหนูน้อยอาวัง บูดิมัน (Awang Budiman) สวมชุดท้องถือธงบรูไน มาสคอตคนเป็นตัวแทนเจ้าภาพต้อนรับนักกีฬาเพื่อนบ้านอย่างเริงร่า

ก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ของมาสคอต

เมื่อสัญลักษณ์ถูกนำมาเป็นมาสคอต

อะแฮ่ม ๆ ขอแนะนำมาสคอตรูปแบบสุดท้ายอย่างมาสคอตสัญลักษณ์ที่ถูกเปิดตัวครั้งแรกในปี 2019 โดยประเทศฟิลิปปินส์เปิดตัวน้องปามี่ (Pami) ตัวอ้วนกลมเป็นมาสคอตสัญลักษณ์เป็นครั้งแรก

และในปี 2025 ประเทศไทยก็ภูมิใจ(?) ที่จะนำเสนอ ‘สาน’ (The Sans) มาสคอตใหม่ ลายธงชาติไทยที่ผสานรูปแบบเข้ากับลวดลายเส้นแบบถักทอ ที่ได้แรงบันดาลใจจาเส้นขอบสนามกีฬาและลวดลายแบบไทย

มาสคอตรูปแบบสัญลักษณ์นี้เองมีปรากฏอยู่ทั้งหมด 2 ครั้งจาก 20 ครั้งที่มีมาสคอต คิดเป็น 10% ของมาสคอตทั้งหมด